Zëvendës ambasadori i SHBA-së në Kombet e Bashkuara Robert Ëood tha se rezoluta për gjenocidin në Srebrenicë përfaqëson një sinjal të rëndësishëm për boshnjakët dhe kombet e tjera në mbarë botën se mizoritë e tilla nuk do të përsëriten.
“Është një njollë në ndërgjegjen ndërkombëtare. Na takon ne të tregojmë se nuk i kemi harruar njerëzit, Bosnjën dhe kombet e tjera që kanë përjetuar lloje të ngjashme masakrash dhe gjenocidi”, tha Ëood për Zërin e Amerikës në selinë e Kombeve të Bashkuara.
Ai theksoi se kjo rezolutë është më e rëndësishmja për popullin boshnjak.
“Është një mënyrë për t’i dhënë fund ngjarjeve të tmerrshme të asaj periudhe. Ka palë që nuk ndajnë mendimin tonë për zgjidhjen dhe efektin që po përpiqemi të arrijmë. Është për të ardhur keq, por nga ana tjetër, ne mendojmë se është e rëndësishme për të gjithë dhe për popullin boshnjak që t’i jepet fund në një farë mënyre. Në fakt, kjo nuk do të ndodhë kurrë për ata që kanë humbur anëtarët e familjes”, tha diplomati amerikan Ëood.
Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara do të shqyrtojë propozimin për rezolutën për Srebrenicën dhe do të shprehë mendimin e saj për draftin e atij dokumenti të enjten, më 23 maj.
Seanca do të mbahet në orën 10:00 me orën amerikane, ose në orën 16:00 me kohën e Evropës Qendrore.
Me rezolutën për Srebrenicën, 11 korriku do të shpallej Dita Ndërkombëtare e Kujtimit për gjenocidin e kryer ndaj boshnjakëve në atë zonë gjatë luftës në territorin e Bosnjë-Hercegovinës nga viti 1992 deri në vitin 1995.
Siç specifikohet nga Zëri i Amerikës në Kombet e Bashkuara, për miratimin e projekt-rezolutës kërkohet një shumicë e thjeshtë e anëtarëve të Asamblesë së Përgjithshme – e cila zakonisht arrin në 97 vende nga 193 gjithsej.
Kur bëhet fjalë për draft tekstin e dokumentit në të cilin kishte akses Zëri i Amerikës, ndryshimet, të cilat u propozuan nga shtetet gjatë konsultimit, duhet të futen në paragrafët e preambulës, ndërsa paragrafët kryesorë të mbeten të pandryshuar.
Gjithashtu për Zërin e Amerikës u saktësua se versioni përfundimtar i projekt-rezolutës duhet të përfshijë një dispozitë që 2025 shënon 30 vjetorin e gjenocidit në Srebrenicë.
“Në të cilën humbën të paktën 8,372 jetë, mijëra u zhvendosën dhe familjet dhe komunitetet u shkatërruan”, thuhej në draft tekst.
Periudha para debatit dhe votimit të planifikuar u shënua me konsultime në selinë e OKB-së, lobim aktiv nga avokatët dhe kundërshtarët e saj, si dhe deklarata të mprehta nga kritikët e udhëhequr nga rusë, serbë dhe përfaqësues të entitetit boshnjak-hercegovinez – Republika Srpska.
Rusia kundërshton fuqishëm, duke kërkuar tërheqjen e këtij dokumenti. Në Nju Jork, në koordinim me Serbinë, ai lobon aktivisht për të.
Beogradi zyrtar, përkundër ekzistencës së disa aktgjykimeve të gjykatave ndërkombëtare të cilat vërtetonin se në Srebrenicë në vitin 1995 ishte kryer gjenocidi ndaj boshnjakëve, nuk e njeh këtë dhe e karakterizon ngjarjen si një krim të përmasave masive.
Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë në Hagë, në një aktgjykim të vitit 2007 të sjellë nga padia e Bosnjë-Hercegovinës kundër Republikës Federale të Jugosllavisë, vendosi përgjegjësinë e Serbisë, e cila – sipas gjykatës – nuk e ka parandaluar dhe dënuar krimin e gjenocidi në Srebrenicë në korrik të vitit 1995, ndërsa i njëjti aktgjykim ka kryer drejtpërdrejt gjenocidin e ushtrisë dhe policisë së Republikës Srpska.
Me atë aktgjykim, vrasjet masive të më shumë se 8,000 qytetarëve të nacionalitetit boshnjak në Bosnjë dhe Hercegovinë u përcaktuan si gjenocid dhe u vërtetua se autoritetet e atëhershme në Beograd nuk kryen, nuk morën pjesë apo inkurajuan kryerjen e gjenocidit gjatë luftës. në Bosnje dhe Hercegovinë nga viti 1992 deri në 1995.
Ish-presidenti i Republikës Srpska, Radovan Karaxhiq dhe ish-komandanti i Ushtrisë së Republikës Srpska, Ratko Mlladiq, u dënuan me burgim të përjetshëm.
Rezolutat e Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara nuk janë detyruese, por ato interpretohen se kanë peshë politike dhe pasqyrojnë pikëpamjet e anëtarëve të atij organi për çështjen ose temën në lidhje me të cilën janë miratuar.
