F.B.
Një prej pasurive të shumta arkeologjike të pjesës veriore të vendit është edhe Kalaja antike e Rubikut, Monument Kulture, Kategoria I, e shpallur si e tillë në vitin 1973.
Kalaja e Rubikut ndodhet mbi një kodër shkëmbore me fushëpamje të plotë që kontrollonte të gjithë luginën e Fanit. Teknika e ndërtimit dhe gjetjet arkeologjike kanë dhënë datim aty nga fillim shek.VI mbi gjurmët e një vendbanimi edhe më të hershëm.
Ndërtimet e shek. VI-të në shumicën e tyre dallohen nga një vendosje më e çrregullt e gurëve, kualiteti më i lartë i llaçit me sasi të madhe gëlqereje dhe një tendencë e “muraturës së derdhur” të përbërë prej faqeve anësore dhe bërthamës. Muret e fortifikimeve ngrihen drejt mbi shkëmb ose mbi themele guri mbi terrenet e buta.
Në kalanë e Rubikut trashësia e pakët nuk lejonte krijimin e shtegut, ky formohej me anën e një platforme me trarë të inkastruar në mure, zgjidhje që e gjejmë të trashëguar në mesjetë dhe në qytetin e fortifikuar të Drishtit. atsh
