Draft-statuti për themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe, i propozuar nga Bashkimi Evropian më 21 tetor, “siguron një vetëqeverisje kornizë me autonomi substanciale për komunitetin e serbëve të Kosovës”.
Draftii i plotë të statutit të Asociacionit, i cili ka dal nga zyra e emisarit të BE-së për dialogun, Miroslav Lajçak ka një përmbajtje prej 11-faqesh dhe përmban në të shkruar parimet, objektivat e kompetencat e themelimit të Asociacionit.
Një nga pikat e draft-statutit parasheh rregullimin e strukturës organizative të Asociacionit.
Bazuar në draft-statut, asociacioni do të ketë kuvendin e tij, kryetarin, nënkryetarin, bordin, këshillin këshilldhënës dhe zyrën për ankesa.
Te pika “Objektivat kryesore” në draftin e statutit thuhet se ai “siguron një vetëqeverisje kornizë me autonomi substanciale për komunitetin e serbëve të Kosovës”.
Ndërkaq, në konkluzionet e draft-statutit theksohet se “projekt statuti nuk e kalon ndonjë nga vijat e kuqe të Kosovës”.
Edhe emisari Lajçak, në një deklarim për media më 23 tetor, ka thënë se draft-statuti për Asociacionin nuk shkel “vijat e kuqe” të palëve.
Ky draft, i propozuar nga Bashkimi Evropian, u është prezantuar Kosovës dhe Serbisë gjatë vizitës më 21 tetor në këto dy shtete të përfaqësuesve të BE-së, Shteteve të Bashkuara, Francës, Gjermanisë dhe Italisë.
Tri ditë më vonë, gjatë takimeve në Bruksel me tre liderët e BE-së, Emmanuel Macron, Olaf Scholz dhe Giorgia Meloni, si dhe me Përfaqësuesin e lartë të BE-së, Josep Borrell, kryeministri Albin Kurti tha se është pajtuar me propozimin për draft-statutin e Asociacionit.
Draft Statuti për Asociacionin e Komunave me shumice serbe (AKS)|
Sfondi dhe Korniza
Konteksti ligjor dhe politik
Draft Statute të ndryshme: Ekipi Menaxhues, FES (Friedrich Ebert Stiftung), Kryeministri Rama
Vijat e kuqe te palëve
Parimet e hartimit Objektivat kryesore
Objektivat kryesore
Zbatimi i Marrëveshjes bazes të vitit 2013 e ratifikuar nga Kosova dhe Marrëveshjes së vitit 2015
Siguron nje vetëqeverisje kornize me autonomi substanciale për komunitetin e serbëve të Kosovës
Mbrojtje e dyfishtë
Parimet kryesore
Statuti regullon kompetencat, organizimin dhe funksionimin e organeve
Statuti dorëzohet në Gjykatën Kushtetuese per rishikim
Asociacioni nuk duhet të zëvendësoje ose të zvogëloje te drejtat e cilitdo komunitet që jeton në komunat anêtare.
Pjesëmarrja vullnetare e hapur për komunat me shumice serbe së pari
Kompetencat kryesore
Bashkëpunimi ndër-komunal dhe koordinimi
Te promovoje dhe mbroje te drejtat dhe interesat e komunitetit të serbëve të Kosoves pa paragiykim ndaj
komuniteteve të tjera
Të menaxhoje arsimin lokal dhe institucionet e kujdesit shëndetësor
Të hartoje politika qe avancojnë demokracise lokale dhe pjesëmarrjen qytetare
Struktura organizative
Kuvendi
Kryetari dhe Zëvendëskryetari
Bordi
Këshilli këshillëdhënës
Administrata
Zyra e Ankesave
Financimi
Kontributet nga anëtarët, organet e Kosoves, grante të tjera dhe donacione, duke perfshire edhe nga Serbia
Shoqata do të ketë nje llogari bankare të licencuar dhe regjistruar në Banken Qendrore të Kosoves
Buxheti dhe shpenzimet do të jene subjekt i mbikëqyrjes nga BE-ja në nje periudhë pesëvjeçare
(ripërtërihet nje herë)
• Auditori i Pergithshëm i Kosoves do të kryeje auditime te jashtme Asociacionit në perputhje me ligjin
Marrëdhëniet me organet qendrore
• Asociacioni nuk duhet të zëvendësojne ose minojne marrëdhëniet kushtetuese dhe ligjore ndërmjet
organeve gendrore dhe lokale në Kosovë
Dy vitet e para pasi Asociacioni fillon funksionimin e saj do të monitorohet nga BE
Asociacioni mund të merr këshilla dhe ekspertize teknike në hartimin e legjislacionit, siç bën Këshilli
Konsultativ i komuniteteve
Komentet e palëve
Te dyja palët kanë thene se drafti i dokumentit mund të sherbeje si nje dokumenti i përshtatshëm i punës
Kosova ka ngritur disa çêshtje, ka vendosur disa kushtezime dhe ka pretenduar mosperputhje me
Kushtetutën e Kosoves dhe dokumentet tjera
• Serbia ka perciell se kan disa pyetje dhe shqetèsime pa i shprehur kundershtimet specifike
Konkluzionet
Projekt-statuti shte mbështetur nga Gjermania, Franca, Italia dhe SHBA
Projekt Statuti nuk e kalon ndonje nga vijat e kuqe të Kosovës
Projekt-statuti adreson prioritetet kryesore te serbëve
